Dressuur

Hartcoherentie voor een betere connectie met je paard ... en jezelf!

 

Hartcoherentie heeft te maken met ontspanning en de mate waarin je hartritme en ademhaling op elkaar zijn afgestemd. Wanneer je hartcoherentie hoog is, betekent dit dat je hartritme regelmatiger is en dat er een goede balans is tussen het sympathische en parasympathische zenuwstelsel. Dit zijn de twee delen van je autonome zenuwstelsel dat je basisfuncties in je lichaam automatisch regelt. Het sympathische zenuwstelsel is verantwoordelijk voor de “vecht-of-vlucht“-reactie, terwijl het parasympathische zenuwstelsel verantwoordelijk is voor de “rust-en-vertering“-reactie.

Wanneer er geen coherentie is, betekent dit dat je hartritme onregelmatiger is en dat er een onbalans is tussen het sympathische en parasympathische zenuwstelsel. Dit kan worden veroorzaakt door stress, angst, vermoeidheid of andere factoren.

Positieve emoties verhogen de hartcoherentie. Positieve emoties komen o.a. door de werking van hormonen. De productie van die hormonen wordt door verschillende situaties getriggerd. Bijvoorbeeld dopamine door beloning en meditatie, serotonine door zon en dankbaarheid, oxytocine door vriendelijkheid en liefdevolle aanraking en endorfines door sport en vrolijkheid..

Studies suggereren dat liefde en oprechte aandacht een positieve invloed kunnen hebben op de hartcoherentie. Dit kan te wijten zijn aan het feit dat liefde en aandacht stress kunnen verminderen en het parasympathische zenuwstelsel kunnen activeren.

In een wetenschappelijke studie, gepubliceerd in het tijdschrift “PLOS One”, wordt beschreven hoe mensen die een meditatieoefening deden waarbij ze zich concentreerden op liefdevolle vriendelijkheid, een hogere hartcoherentie hadden.

Zelf heb ik bij hartcoherentiemeting ervaren dat mooie herinneringen naar boven halen een duidelijk positieve invloed heeft.

Een andere studie uit 1998 maakte duidelijk dat er energie overdracht is tussen mensen die elkaar aanraken of dichtbij elkaar zijn, zodanig dat het ECG (electrocardiogram van het hart) van de één meetbaar invloed heeft op het EEG (electroencelalogram van de hersenen) van de ander, vooral als de “zender” in een staat van liefdevolle aandacht verkeert. In mijn ervaring is dat effect van liefdevolle aanraking ook het geval tussen mens en paard.

Hier zijn enkele tips om je hartcoherentie te verbeteren zodat je ook een betere verbinding krijgt met je paard en je paard kunt helpen ontspannen en concentreren:

  • Sport, dans of doe kort sportieve bewegingen voordat je bij je paard komt of erop stapt
  • Doe een meditatieoefening waarbij je je concentreert op ademhaling, liefde, dankbaarheid en vrolijke gedachten voordat je naar je paard gaat.
  • Waardeer en bedank je paard (en jezelf) veel en vaak voor zijn zijn/inzet/etc.
  • Zeg zachtjes lieve dingen tegen je paard, wat je van hem voelt en opmerkt
  • Leg je hand op zijn hals, voorhoofd, … en stuur hem door die aanraking je dankbaarheid en liefde, moed, kalmte, wat hij maar nodig heeft van jou … en wacht op ontspanningssighnalen.
  • Moving massage (lees die blogpost!)
  • Voorhoofd touch aanleren met R+
  • Game-over door hand op schoft en uitademen

En zo zijn er nog talloze andere “oefeningen” te bedenken die een overdracht van goede energie tussen jou en je paard kunnen bewerkstelligen. Oefeningen die vaak helemaal geen extra tijd kosten en die de samenwerking en het samenzijn met je paard enorm veel mooier maken.

P.S.
Als je dit artikel of delen daarvan wil delen is dat goed, mits je dit erbij vermeldt: “Bron: “Hartcoherentie voor een betere connectie met je paard … en jezelf!” van Liesbeth Jorna op de website van Sport & Horsemanship United (www.sporthorsemanshipunited.nl)”

TIP: In de Jaaropleiding Blokkadevrij Triainen leer je hoe je hartcoherentie ook in de praktijk kan toepassen!

 


Je paard "voor het been rijden"... maar hoe dan? (Bit-Cap Magazine)

Je paard “voor het been rijden” … maar hoe dan?

Wat is dat eigenlijk “voor het been rijden”? Gaat het eigenlijk wel om het been? En hoe creëer je dat gevoel eigenlijk?

Bit-Cap Magazine interviewde Liesbeth over dit onderwerp en maakte er een leerzaam artikel van in Bit-Cap Magazine van december 2022.

Download dit artikel


Ontspanning in beweging: Moving Massage

Meike van der Heijden

Gastblog van Meike van der Heijden (stagaire)

Mijn paard kan snel veel spanning opbouwen. Hij kijkt naar de omgeving, is hyper alert en kan zijn aandacht niet bij mij houden. Dat is lastig. Bij Liesbeth heb ik een techniek geleerd die mijn paard hier heel goed mee kan helpen: de Moving Massage.

Misschien herken jij je in 1 van deze situaties?

  • Mijn paard let meer op zijn omgeving dan op mij
  • mijn paard houdt zich strak
  • mijn paard is gespannen (op vreemd terrein)
  • mijn paard is rennerig of vervelend
  • mijn paard wilt niet aangeraakt worden
  • mijn paard heeft wedstrijdstress

Hoe fijn zou het zijn als je paard kalm is en met je kan samenwerken?

 

Moving Massage

Moving massage is een techniek waarbij je door middel van je hand op de huid van het paard hem helpt te ontspannen terwijl je paard in beweging is. Het is een idee van Karen Rohlf - Dressage Naturally.

De meeste therapieën waarbij we proberen om ons paard te helpen spanningen los te laten, worden uitgevoerd in stilstand. Als ruiter en trainer willen we ook dat het paard in beweging lichaamsbewustzijn heeft en zichzelf kan ontspannen. Dit is waarom moving massage zo’n grote waarde heeft: het creëert ontspanning in beweging.

Je wil het paard helpen om zijn houding en bewegingspatroon te veranderen door hem te leren chronisch gespannen spieren te ontspannen. Het ontspannen van spieren die een ongewenste houding of bewegingspatroon onderhouden, leidt ertoe dat de tegenovergestelde spieren – die van een gezond bewegingspatroon – geactiveerd kunnen worden. Als de spieren elkaar niet meer tegenwerken verdwijnen de weerstanden in zijn lichaam en ontstaat er letterlijk meer bewegingsvrijheid. Een paard dat zijn lichaam kan ontspannen, zal in hart en hoofd ook meer ontspannen zijn, waardoor je een fijnere samenwerking krijgt.

 

Hoe doe je Moving Massage?

  • Naast je lopen
    Voordat je kan beginnen met moving massage, moet je eerst een basis hebben. Je paard moet makkelijk naast je mee lopen en niet achter je aan sukkelen. Je paard moet zelf door kunnen lopen, ook als jij naast zijn schoft loopt. Als dit goed gaat, kan je verder met de moving massage.
  • Zoeken in zijn lijf
    Nu kan je touw in je andere hand nemen, zodat je hand aan de kant van het paard vrij is om hem aan te raken. Beeld je in hoe het paard voelt en eruitziet als die helemaal ontspannen is. Projecteer dit beeld van losgelatenheid en probeer dat over te brengen. Raak hem aan en vraag daarmee aandacht voor de gespannen plek om hem erop te wijzen dat hij het kan loslaten en zich dan beter voelt. Als het paard tekenen van ontspanning laat zien, laat je zelf los maar geeft hem de gelegenheid om door te gaan. Hierna kan je door naar een volgende plek op zijn lichaam en doe je dit zelfde.
  • Signalen van ontspanning
    Er zijn meerdere ontspanningssignalen die je bij je paard kan zien en voelen, zoals het hoofd laten zakken, een andere oog opslag, likken en kauwen, zuchten, knipperen, oren of lippen die ontspannen, het voelt zachter onder je hand en het hele paard gaat rustiger en soepeler bewegen. Hoe meer signalen het paard laat zien hoe beter. Soms moet je een tijdje wachten totdat je paard een signaal geeft.

Meer lichaamsbewustzijn en losgelatenheid

Hoe vaker je dit oefent met je paard, hoe sneller het paard zich zal kunnen ontspannen. Ze leren de rustgevende werking van je hand herkennen. Spoedig zal het paard zich al gaan loslaten als je er maar aan denk of de intentie laat zien om hem te helpen. Dan weet je dat hij een nieuw bewustzijn over zijn eigen lichaam heeft gevonden. Hij zal dan steeds beter in staat zijn om zelf die plek van losgelatenheid en ontspanning te vinden. Hij zal ook meer en meer zelf zijn bovenlijn loslaten en hals strekken terwijl hij beweegt.

Als je de moving massage een beetje onder de knie hebt is het een heel succesvol hulpmiddel om je paard te helpen aan meer lichaamsbewustzijn of aan ontspanning bij aanvang van een training of wedstrijd.

Zie je al voor je hoe je door middel hiervan je paard kan helpen ontspannen? Altijd rustig met je paard bezig kunnen zijn?Inspanning en ontspanning afwisselen

 

Nieuwe handvaten

Ik ga hier zeker mee door. Ook omdat hierdoor mijn paard meer zelfvertrouwen krijgt en meer ontspannen in het leven gaat staan. En omdat naast me lopen soms wat spanning oproept, hoop ik dat hij snel doorheeft dat naast mij lopen juist ontspanning brengt. Ook vind ik dit een fijn handvat om te hebben als hij spanning opbouwt of als we naar vreemd terrein gaan.

Ik merk na een paar keer al resultaat, dus ik geloof dat ook jij en je paard hier veel aan zullen hebben.

 

Dankjewel Meike van der Heijden voor deze mooie gastblog! Ik weet zeker dat veel mensen en paarden hier weer nieuwe inspiratie mee opdoen.

Liesbeth Jorna

 

P.S.
Als je dit artikel of delen daarvan wil delen is dat goed, mits je dit erbij vermeldt: “Bron: “Ontspanning in beweging” van Meike van der Heijden en Liesbeth Jorna op de website van Sport & Horsemanship United (www.sporthorsemanshipunited.nl)”

TIP: In de Jaaropleiding Blokkadevrij Triainen leer je deze oefeningen ook in de praktijk!

 


Verzameling zonder weerstand? Laat je paard meedenken en meedoen!

Meike van der Heijden

Gastblog van Meike van der Heijden (stagaire)

Inspiratie voor meer precisie

Ik ben zelf een enthousiast paardrijder. Zodra ik tijd heb train ik met mijn paard aan houding, uithoudingsvermogen, springen en dressuur. Het is dan best moeilijk om te bedenken hoe ik net iets beter de puntjes op de i kan zetten. Tijdens mijn stage bij Liesbeth zie ik veel trainingen. Eén speciale training van Liesbeth inspireerde mij zeer.

Verzamelen met behulp van de “Collectibility-box”

Het is een kunst om op een paard vriendelijke manier goed verzameld te rijden. De collectibility box – een idee van Karen Rohlf van Dressage Naturally - is hiervoor een geweldig hulpmiddel. Met balken leg je een vierkant met genoeg ruimte tussen de hoeken zodat het paard erdoorheen kan. Met pionnen maak je een vierkant in het verlengde van de hoeken. Je kan beginnen met wat grotere afstanden, hoe kleiner je de vierkanten maakt, hoe moeilijker het wordt. Er zijn een aantal oefeningen die je binnen deze box kan doen, deze leg ik verderop uit.

Je paard gaat meedenken en meedoen en verzamelt zichzelf

Doordat de collectibility box zichtbaar op de grond ligt, wordt het patroon voorspelbaar. Bij herhaling gaat een paard anticiperen. Hij gaat zichzelf verzamelen wat zorgt voor self-carriage. Het voelt dan alsof er een knop in het paard omgaat, hij neemt het over en zoekt zijn eigen balans.

De waarde van de collectibility box:
In plaats van dat de ruiter het paard probeert te verzamelen, verzamelt het paard zichzelf.

Zo kan het paard zijn lichaam veel efficiënter gebruiken. Ook is er minder weerstand dan als je als ruiter verzameling probeert te bereiken door aan te drijven en tegelijk tegen te houden of door de houding af te dwingen. Op deze manier voelt het voor allebei beter én is het bovendien gezonder.

Voorbeelden van oefeningen

(1) Voor de eerste oefening (zie video) rij je binnen de balken en vervolgens maak je een cirkeltje om de pionnen, je rijd dan weer recht door het vierkant en vervolgt weer met een cirkeltje. Deze oefening vraagt kalm en precies rijden en is een goede voorbereiding voor balans en buigzaamheid van het paard.

(2) De tweede oefening (zie video) gaat hierop door. Ga schuin door het vierkant van de balken en dan om 2 pionnen en weer schuin door de balken, zodat je een kruis maakt. Hiervoor moet je scherper wenden. Je paard moet sneller wenden en meer buigen.

Andere voorbeelden:

(3) De oefeningen hierboven zelf kan je in stap en draf doen. Als je van een uitdaging houdt kan je proberen of je ook in galop de precisie kan volhouden.

(4) Maak telkens binnen het vierkant tussen de balken een dubbele overgang (bijv. draf-stap-draf) of spring aan in galop. Hierdoor heb je maar een korte afstand voor je overgang en moet je overgang nauwkeurig timen en voorbereiden. Je zal zien dat na enkele herhalingen je paard zelf mee gaat denken en veel alerter wordt op je hulpen.

(5) Galoppeer een cirkel om de buitenste pilonnen. Als het goed voelt rijd je één kleinere cirkel om het vierkant maar binnen de pilonnen. Daarna mag je paard weer ontspannen op de cirkel buiten de pilonnen. Ook hier zul je na een paar keer herhalen voelen dat je paard zichzelf beter gaat dragen op de kleine cirkel.

(6) Wil je (werk)pirouettes aanleren of oefenen? Rijdt dan de hiervoor genoemde oefening als vierkanten in plaats van cirkels.

Inspanning en ontspanning afwisselen

Omdat de oefeningen best veel van het paard vragen is vooraf warm rijden vanzelfsprekend een must. Ook is het belangrijk om tussen de oefeningen door even het paard rust te geven.

Het is belangrijk dat je moeilijke en makkelijke oefeningen met elkaar afwisselt. Dit geeft (zelf)vertrouwen en zorgt voor ontspanning.

Beloon ook enthousiast met je stem tijdens de moeilijkere stukjes!

Input voor mijn leerdoel

Ik werk graag met mijn paard. Het is een leergierig paard. Maar je moet hem wel uitdagen. Alleen maar rondjes lopen, vindt hij vaak saai en hij gaat zich dan meer richten op de omgeving dan op de taak die hij moet uitvoeren. Maar zodra ik balken en pionnen gebruik, gaan zijn oortjes naar voren en heeft hij zijn aandacht bij mij en de taak die hij moet doen.

De collectibility box is daarom een leuk hulpmiddel om een paard zijn aandacht vast te houden. Daarnaast staan mijn paard en ik pas aan het begin van goed verzameld rijden. De komende tijd ga ik eerst grotere vierkanten neer leggen en regelmatig deze oefeningen te doen. Ik heb echt veel inspiratie opgedaan en zie perfecte mogelijkheden om samen nieuwe stappen te zetten.

Dankjewel Meike van der Heijden voor deze mooie gastblog! Ik weet zeker dat veel mensen en paarden hier weer nieuwe inspiratie mee opdoen.

Liesbeth Jorna

 

P.S.
Als je dit artikel of delen daarvan wil delen is dat goed, mits je dit erbij vermeldt: “Bron: “Verzameling zonder weerstand? Laat je paard meedenken en meedoen!” van Meike van der Heijden en Liesbeth Jorna op de website van Sport & Horsemanship United (www.sporthorsemanshipunited.nl)”

TIP: In het Next Level Trainingsjaar leer je deze oefeningen ook in de praktijk!

 


Game of Energy

Eén van belangrijkste voorwaarden voor fijn rijden is dat je kunt communiceren over energie, of impuls zoals dat in dressuurtermen heet. Dat je een energieniveau kunt kiezen en dat je paard het kan behouden zonder dat je hem er voortdurend aan moet herinneren.

Wat is energie?

Energie heeft iets te maken met snelheid maar gaat vooral om het actief ondertreden van de achterbenen waardoor de beweging meer uitdrukking en veerkracht krijgt en ‐ in draf of galop ‐ meer zweefmoment. Een paar voorbeelden:

  • Weinig energie: je paard is traag, hij sloft en gebruikt zijn spieren nauwelijks. Dit is belastend voor zijn pezen en banden. De beweging voelt voor de ruiter stotend aan.
  • Veel energie maar vooral bestaand uit snelheid: de beweging is haastig, vlak, niet in evenwicht en op de voorhand. De regelmaat gaat verloren en je paard is moeilijk te stoppen.
  • Energie met veel snelheid en draagkracht: uitgestrekte draf met veel balans en zweefmoment.
  • Energie met weinig snelheid en veel draagkracht: verzamelde gangen, (arbeids)pirouettes en passage.

Maak er een spel van!

Kun je op elk moment energie vragen? En het op elk moment het weer laten smelten naar ontspanning? Om met de reglementen van de KNHS te spreken: impuls moet door de ruiter opgewekt én beheerst zijn. Maar hoe doe je dat nou? De Game of Energy bestaat uit vier stappen: verbeelden, creëren, behouden en variëren van de energie. Als voorbeeld de arbeidsdraf want die is een belangrijke "thuisbasis" voor je training.

Verbeelden

Als jij niet weet wat je van je paard verwacht, hoe moet je paard dat dan weten? Zorg dus dat je een plaatje of gevoel in je hoofd hebt voor je iets vraagt. Verbeeld je hoe de arbeidsdraf moet voelen: actief vanuit de achterhand, jou in evenwicht meenemend, gelijkmatig en elastisch. Met een energie van bijv. een 7 op een schaal van 1 tot 10. Een energie die voor jou en je paard gemakkelijk vol te houden is (misschien nu nog niet, maar op termijn).

Creëren

Creëer het: draaf aan en doe wat nodig is om die 7 te krijgen (zie de droomhulp). Benoem het moment waarop het een 7 is zodat je dat gevoel kunt onthouden. Superbelangrijk: laat je paard weten als hij een goed antwoord gaf!

Behouden

Als je met gemak een goede respons van je paard krijgt kun je naar de volgende stap: volhouden van de arbeidsdraf. Vraag je zelf steeds af: "is het nog een 7?" Nee? Doe direct wat nodig is om die 7 te herstellen. Schiet je daarbij even je doel voorbij dan is dat niet erg. Ja? Check dan: ben ik neutraal? Heb je het gevoel dat je moet inhouden of drijven, dan ben je niet neutraal. Pas als je paard zelfstandig zijn arbeidsdraf volhoudt heb je een fijne basis voor verdere ontwikkeling.

Variëren

Dan kun je gaan spelen met energie. Bijv. door tempowisselingen en overgangen op rechte lijnen en in steeds moeilijker manegefiguren en zijgangen. Voel! Naar dingen als paslengte, ritme, losgelatenheid, op de voorhand vallen, afdruk, haastig of juist terughoudend zijn etc. Rijd niet door rood licht: houd rekening met wat je paard aankan want de motivatie van je paard mag niet verloren gaan. Wees nieuwsgierig, experimenteer en beloon je paard voor elke goede poging.

Leer meer!

Een gedetailleerde uitleg van hoe je het in de praktijk kan opbouwen leer je in dit e-book.


Blokkadevrij trainen vanuit hart voor je paard (Bit Focus)

De meesten van ons zijn met paarden begonnen vanuit een hart voor paarden. “We zijn gefascineerd door hun schoonheid, kracht en eerlijkheid. We zijn als ruiter verslaafd aan het gevoel dat je de energie, kracht en balans samen met een paard kan delen. In het streven naar een ‘correcte’ manier van rijden of naar steeds betere resultaten in de wedstrijdring lopen we het risico dat waar het ons om begonnen was – hart voor je paard – naar de achtergrond vervaagt.” Dat is niet nodig volgens Liesbeth Jorna. “Plezier en prestatie kunnen prima samengaan.”

Download dit artikel uit Bit Focus december 2020


Van angst en stress naar onbevangen rijden, een voorbeeld van hoe het WEL kan

Hoe een cadeaubon voor een uur les bij Liesbeth uiteindelijk
de onbevangen blijdschap in paardrijden weer terugbracht in mij.
Gastblog van Mira J.

Gewoon doen? Hoe dan?

In 2017 botste ik voor de zoveelste keer tegen mezelf aan: Paardrijden … Ik heb het toch altijd gekund? … Gewoon doen!
Na  mezelf moed in te praten, bekroop mij toch weer de angst voor het ergste. In het verleden had ik door een aantal ongelukken met het paard angst opgebouwd. Dat ik een gezin heb en een bedrijf, plus dat ik jarenlang niet heb gereden maakte het er niet makkelijker op.

 

Het verhaal van Nicole

Mijn dochter reed regelmatig op Nicole. We hadden Nicole laten beleren op een stal. Op een dag was mijn dochter helaas vergeten om goed na te singelen. Toen ze wilde aanspringen in galop ging het helemaal mis. Het zadel ging schuiven. Mijn dochter viel en het zadel belandde onder de buik van Nicole. Dikke trauma voor dochter en paard!

Gelukkig is mijn dochter er goed vanaf gekomen, maar ze besloot kort daarna te stoppen met rijden vanwege de spanning. Nicole bleef ook gespannen. Als de beugel los schoot wilde ze vluchten, omdat dat haar herinnerde aan die traumatische belevenis.

 

Verkopen of jezelf en je paard een nieuwe kans geven?

Ik stond voor de box van Nicole. Ik dacht “dan verkopen we haar maar”. Weg met de angst.
Tegelijk besefte ik dat dat niets op zou lossen. Nicole is zo’n fijne merrie en ik verlangde zo naar de onbevangenheid in paardrijden!

En toen kreeg ik van een vriendin voor mijn verjaardag een cadeaubon voor een uur les bij Liesbeth Jorna.

 

Het begin van de verandering! 

De eerste les bij Liesbeth dacht ik “Wauw! Wat is dit mooi!” ook al snapte ik er nog niet veel van. Wel wist ik: Dit wil ik gaan snappen! Mijn oude denken moest om!
Liesbeth keek mij aan na een paar lessen en zei: “We gaan ervoor dat je straks een bomproof paard hebt! En dat je weer met plezier kan rijden.” Dat ontroerde mij … 

Stap voor stap leerde Liesbeth mij om met Nicole helemaal terug te gaan naar het begin. Nicole en ik hadden het “opnieuw beleren” allebei nodig. Samen gingen we bouwen aan een vast fundament van vertrouwen.

Friendly Game +++

Los in de bak was de start. Staart hoog in de lucht! Waar zijn we?! Nicole mocht zelf even rondkijken en daarna mocht ik proberen om contact te maken. “Loop maar naar haar billen toe”.
Liesbeth leerde me om mee te gaan waar Nicole ging zodat er harmonie ontstond en we elkaar beter leerde kennen. De “friendly game” volgde. Zo geweldig! Als je paard dat eenmaal doorheeft!! Ze leren te ontspannen in plaats van vluchten als iets spannend is.
Zo maakten we zoveel dingen weer okee voor Nicole … maar ook voor mij! Ik leerde hoe ik zelf Nicole kon helpen om te kiezen en te ontspannen.

De friendly game begon klein en werd steeds groter. Tot Nicole zelfs grote zakken aan haar beugels had hangen en ik op een dag languit op haar rug lag. Als een Pennymeisje, zonder zadel, met mijn neus in haar manen en mijn voeten op haar billen.

 

Iedere les een nieuw cadeautje

Iedere les maakte ik een nieuw cadeautje open. Verrassingen waarmee ik met Nicole weer een stap verder kwam.
Eerst de friendly game +++ zodat ze nergens meer angst voor had, toen grondwerk om de communicatie op te bouwen, toen opnieuw - maar nu echt! - zadelmak en bitwijs maken, toen zelf weer erop …

Nu twee jaar later ben ik zo dankbaar voor het proces wat ik met Nicole heb doorgemaakt bij Liesbeth. Nu stap ik op Nicole en ben ik weer even kleine Mira. Ik geniet met volle teugen van het helemaal okee zijn met mijn paard!

Liesbeth dankjewel!!

mira-nicole-galop

Noot van Liesbeth

“Long term commitment” en leren om het ZELF te doen maken het hele verschil!

Het traject dat Mira, Nicole en ik met elkaar zijn aangegaan was echt bijzonder! Ik wil hierbij Mira een enorm compliment geven voor haar commitment om dit traject aan te gaan en zodanig door te zetten voor langere tijd dat “real magic happens”! 

In de praktijk zoeken veel mensen de quick fix maar juist door de tijd te nemen en geen enkele stap over te slaan die je paard of jij nodig hebben, is het mogelijk om fundamentele veranderingen te bereiken waar je bij aanvang alleen maar van kan dromen. 

En dat is nu juist wat Mira wel heeft gedaan! Van een hoop negatieve bagage, onzekerheid, onbegrip en angst naar ontspanning, een vertrouwensband en plezier. Belangrijk was dat Mira alles echt zelf heeft gedaan! Haar vermogen om de gemoedstoestand van Nicole te “lezen” en te begrijpen, haar timing, de vaardigheid om passende oefeningen te kiezen, haar rijvaardigheid en last but zeker not least de vaardigheid om zelf haar gemoed en lichaamstaal te beheersen zijn hierdoor zo enorm gegroeid! Je op een positieve manier een weg zoeken door de blokkades en trauma’s naar een fijn te rijden paard - dát is nou echt horsemanship! 

 

En hoe gaat het nu met Mira en Nicole?

Nu is Mira begonnen met haar volgende jonge Friese merrie zelf op te leiden en zadelmak te maken. En hoe het rijden gaat met Nicole? Kijk maar naar de beelden! Ze is ontspannen, kalm, energiek en fijn te rijden. Dus nu gaan we verder naar verfijning in het rijden, naar meer balans en wie weet wat voor leuke dingen nog meer! We worden hier allebei zo vrolijk van!

 

TIP: In de Workshopserie Blokkadevrij Trainen leer je alles wat je moet weten over de psychologie van je paard, over gezonde en ongezonde beweging, over je eigen trainers' mindset  en nog veel meer absoluut onmisbare kennis!

 


galop Matador circles

Een stille hand ... is voortdurend in beweging

galop Matador circles

Een stille hand is voortdurend in beweging
en enkele hand oefeningen die de kwaliteit van de gangen verbeteren

“Houd je handen stil!"

Heb jij dat wel eens - of vaak - te horen gekregen van je instructeur?

En wat deed je dan? Ja, je handen stiller houden natuurlijk … meestal ten opzichte van je eigen lichaam.

Keurig in de houding is mooi voor het plaatje maar niet zo mooi voor je paard!

Laten we alsjeblieft niet vergeten dat je paard beweegt. Dat heeft tot gevolg dat als jij je handen stilhoudt VOOR JOU de druk in de mond van je paard voortdurend wisselt. Vaak zijn we zelf zo gewend aan de wisselende druk dat we het niet eens meer opmerken.

Met andere woorden: een echte “stille hand” is voortdurend in beweging! Je handen moeten meebewegen met de beweging van je paard zodat de teugelverbinding stil is VOOR HET PAARD. 

Da’s best een hele kunst, dus laten we eens kijken hoe dat zit in stap, draf en galop.

~ Even voor de duidelijkheid: als ik hier bit of mond zeg dan bedoel ik niet dat dit alleen geldt voor als je met bit rijdt. Voor bitloze optomingen geldt hetzelfde. ~

 

Boogje - stootje - boogje - stootje in stap

In stap schuift de hals van je paard bij elke pas uit naar voren en een beetje naar beneden. Met andere woorden: hij maakt bij elke pas zijn hals langer en korter. Zijn hoofd is dus niet stil ten opzichte van jou, maar gaat bij elke pas van je af en weer naar je toe. 

Als jij je hand stil houdt VOOR JOU dan is de teugeldruk wisselend: boogje - stootje - boogje -stootje. Dat is storend voor je paard. Het blokkeert zijn hoofd-hals beweging en daarmee blokkeer je ook de bewegingsvrijheid van zijn hele lichaam.

Als gevolg daarvan ontstaan vaak telgang achtige bewegingen, verstrakking van de rug, houterig worden van de beweging en een minder diepe ademhaling. Dat is voor je paard - maar ook voor jou - onplezierig en ongezond.

 

In galop schuift de hals enigszins asymmetrisch in en uit 

Ook in galop schuift de hals bij elke galopsprong uit en weer in. Dat gaat sneller dan in stap en is bovendien een asymmetrische beweging. 

Als jouw hand stil is VOOR JOU dan is er net als in stap geen constante verbinding meer. De bewegingsvrijheid vermindert. Je paard zal minder mooi door kunnen springen, minder zweefmoment krijgen en zijn galop zal korter en stoterig aanvoelen in het zadel. 

Hoe zit dat met die asymmetrie? Het paard springt met de binnenbenen verder naar voren dan met de buitenbenen en maakt in zijn lichaam enigszins een slingerbeweging gedurende de galopsprong. Met name als je binnenhand niet voldoende meeveert zullen zijn binnenbenen - zowel voorbeen als achterbeen - gehinderd worden en minder vrij naar voor kunnen grijpen.

 

Hoe kan je in stap en galop je handen stil maken VOOR JE PAARD? 

Stel je voor dat je onderarmen deel uitmaken van de teugel en dat er een ononderbroken verbinding is tussen het bit en je ellebogen. 

Laat je onderarmen door je paard bij elke pas meenemen naar voren, zodat de teugeldruk niet vergroot in het moment dat de hals uitschuift. Zie de foto hieronder.

Er zit echter ook een moment in de beweging dat de hals weer inschuift en het hoofd weer dichterbij komt. Dan wil je ook de lichte verende verbinding bewaren en niet dat er telkens een boog in de teugels komt. Stel je voor: er zit een soepel elastiek van je beide ellebogen naar de staart van je paard. Door die elastiekjes veren je ellebogen weer naar achteren als de hals weer inschuift. Zo blijft de teugeldruk hetzelfde.

Dus bij elke pas neemt je paard je elleboog en onderarm mee naar voren en veren ze weer terug naar achteren. Op die manier blijft de teugeldruk door de hele beweging heen constant. Je hand is dan allesbehalve stil voor jou, maar de verbinding is dan wel STIL VOOR HET PAARD.

Vrij scharnieren in schouder en elleboog

Om die beweging in je eigen lichaam toe te staan moet je arm dus vrij kunnen scharnieren in je schouder- en ellebooggewricht en je pols moet losjes recht blijven, zonder knik erin. En dat zijn nu juist de punten waar de meeste ruiters verstrakken als ze denken aan een stille hand! 

Laat dus los in je schouders. Laat je ellebogen “vallen door zwaartekracht” en laat je onderarm bewegen door je paard. Laat ook je pols ontspannen recht. Kortom: hoe vrijer je hele armen, van schouderbladen tot en met je pols, kunnen bewegen, hoe constanter en verender de teugelverbinding wordt. En wil je dan je hand een keer sluiten, probeer dat dan te doen terwijl je blijft meeveren in je schouder- en ellebooggewricht.

Je zal zien dat dan ook je rug en nek losser aanvoelen en je ademhaling vrijer wordt; een niet onaardige bijwerking.

 

Oefening voor een meeverende hand in galop

Kijk terwijl je galoppeert eens naar de beweging van het binnenschouder van je paard. Je zit een min of meer cirkelvormige beweging: omhoog, naar voren, omlaag en weer terug (als een fietswiel). Zie de foto helemaal bovenaan.

Doe nu je beide teugels in je buitenhand en maak met je binnenhand diezelfde cirkelbeweging. Overdrijf de cirkel gerust en doe dit net zolang tot de beweging van je hand synchroon loopt met die van zijn schouder! 

Veel ruiters maken bijna vanzelf precies de tegengestelde beweging: hand gaat naar achter als zijn voorbeen naar voren gaat en andersom. Dat is natuurlijk niet bevorderlijk voor de galopsprong. Als dat zo is moet je echt even dooroefenen totdat de cirkels gelijk op gaan. 

Als je binnenhand goed mee kan galopperen vervolgens hetzelfde gaan doen met de teugel in je hand. Dan ga je de cirkelbeweging geleidelijk kleiner maken totdat de teugeldruk echt gelijk blijft door de galopsprong heen en je paard dus niet meer “tegen je binnenhand aanloopt”.

 

Een gelijkmatige verbinding in draf

De draf is een heel ander verhaal. Hier is de hoofd-hals houding veel constanter dan in de stap en galop. Maar … jij als ruiter beweegt op en neer! Bij doorzitten niet zoveel maar bij lichtrijden zeker. 

Als jij je handen stil houdt VOOR JOU terwijl je lichaam op en neer gaat, terwijl het hoofd van je paard stabiel blijft, ontstaat er dus ook een wisselende druk op je teugel die door het paard als heel hinderlijk kan worden ervaren. 

 

Oefening voor lichtrijden met een stille hand

Om te voelen hoe je een stille verbinding kunt maken bij lichtrijden kun je een simpele oefening doen. Zet tijdens de draf (lichtrijden) maar eens de punt van je beide pinken op de voorboom van je zadel, schoft of hals (afhankelijk van waar je het makkelijkst bij kan zonder voorover te gaan zitten). Merk op hoe je ellebogen buigen als je gaat zitten en hoe je onderarmen weer omlaag moeten vallen als je gaat staan. Als het goed lukt om je pinken tegen je paard aan te houden kan je hetzelfde doen terwijl je handen op gelijkblijvende hoogte “zweven”.

Wil je dit zonder paard eens voelen? Als je op een stoel zit aan tafel, leg dan je pinken op tafel. Sta op en ga weer zitten terwijl je pinken op tafel blijven. Dan voel je ook hoe je ellebogen openen en sluiten om je handen stil te houden.

Terwijl je lichaam dus omhoog en omlaag gaat moeten je handen op dezelfde hoogte hoogte blijven. Als je handen dus op en neer gaan voor jou zijn ze STIL VOOR JE PAARD!

 

 

Kortom: een “stille hand” beweegt juist heel veel!

De essentie is dat je hand stil is VOOR JE PAARD. En dat betekent dus dat je hand beweegt voor jou! Dat je los en veerkrachtig bent in je schoudergewrichten en ellebogen en dat je onderarmen en polsen neutraal zijn. Elke verstrakking in je schouders, ellebogen, onderarmen en polsen voelt voor je paard aan als een blokkade en leidt tot verlies aan kwaliteit van zijn beweging. 

Dus: als je waarde hecht aan de takt, bewegingsvrijheid, cadans, losgelatenheid en ontspanning, dan is het echt de moeite waard om te oefenen met het gelijkmatig houden van de teugelverbinding door de beweging van je handen aan te passen aan de beweging van je paard! 

Happy Trails!

L*

Met dank aan Ayla Marcinski van The Future's Rehab en Ingrid Dekker

P.S.
Als je dit artikel of delen daarvan wil delen is dat goed, mits je dit erbij vermeldt: “Bron: “Een stille hand … is voortdurend in beweging” van Liesbeth Jorna - Sport & Horsemanship United (www.sporthorsemanshipunited.nl)”

TIP: In de Workshopserie Blokkadevrij Trainen leer je alles wat je moet weten over biomechanica, trainingsfysiologie en nog veel meer absoluut onmisbare kennis

 


Een blij en blokkadevrij paard - word goed in simpel rijden

Een blij en blokkadevrij paard? Word goed in simpel rijden!

  • Verpruts niet wat moeder natuur cadeau geeft!
  • 2 fouten die bijna iedereen maakt
  • Blokkadevrij rijden houdt je paard gezond
  • 4 sleutels om daar goed in te worden
  • Een succesverhaal: transformatie in 5 minuten

Download dit artikel


A touch of genius

Hoe kan ik het zo simpel mogelijk maken - A touch of Genius

A touch of genius

"Any fool can make things bigger, more complex or more violent.
It takes a touch of genius - and a lot of courage - to move in the other direction" 

~Albert Einstein~

Hoe kan ik het zo simpel mogelijk maken - A touch of Genius

Eén van de vragen die mij als trainer en lesgever voortdurend bezighoudt is "Hoe kan ik het zo eenvoudig mogelijk maken?"

Ik heb gemerkt dat er enorm veel waarde wordt gehecht en status wordt ontleend aan zeer complexe verhalen, met veel onderlinge verbanden en het liefst onderbouwd met wetenschappelijke bronnen. Er is op zich natuurlijk niets mis met al die kennis - ik heb zelf ook een wetenschappelijke achtergrond - maar als je het naar de praktijk wil vertalen, zeker naar leerlingen en al helemaal naar paarden, dan is de kunst om de hoofdlijnen te pakken en je niet te laten verblinden en verlammen door alle details eromheen die ogenschijnlijk allemaal even belangrijk zijn.

Ik zie ook vaak dat er vaak grote gebaren en veel druk wordt gebruikt, zonder het paard de kans te geven om op een kleine hulp te reageren. We "schreeuwen" eerder dan dat we de tijd nemen om het helder uit te leggen. Terwijl het zooooo goed kan voelen als je paard je hulp echt begrijpt en op een klein gebaar een groot antwoord geeft.

Nou geloof ik echt dat iedereen wel wat heeft van die "touch of genius" dus (om elkaar te inspireren) MIJN VRAAG AAN JOU is:

Welk kleine ding verander jij in de omgang of training met je paard om het subtieler, eenvoudiger en vriendelijker te maken?

Welke hulp kun je weglaten?

Op welk moment kun je subtieler, aardiger of zachter zijn?

Welke dingen durf jij anders te doen dan "standaard" in jouw omgeving, om je paard beter te helpen?

***

Vond je deze tip interessant? Blijf dan op de hoogte en meld je aan voor de gratis Tips & Updates van Sport & Horsemanship United